Serce pompuje życie, więc warto o nie dbać [rozmowa]

Monika Zacharzewska

Jutro i pojutrze w słupskim szpitalu odbędą się bezpłatne badania i porady specjalistów z okazji ogólnopolskiego Dnia dla Serca. Rozmowa z dr. Zbigniewem Kiedrowiczem, ordynatorem oddziału kardiologicznego słupskiego szpitala.

Kolejki do kardiologów są spore, tymczasem w czwartek i w piątek będzie Pan czekał na pacjentów w szpitalu i udzielał porad wszystkim zainteresowanym. Kto szczególnie powinien z nich skorzystać?

Choroby serca i układu krążenia są bardzo powszechne, jednak w pierwszej kolejności z takich spotkań powinni skorzystać ludzie z grupy ryzyka. Czyli m.in. tacy, u których w rodzinie wystąpiły choroby sercowo-naczyniowe. Szczególnie jeśli zawał czy udar serca mieli ich rodzice.

Co oprócz dziedziczenia wpływa na ryzyko pojawienia się u pacjentów chorób serca?

Ryzyko bardzo zwiększają choroby współistniejące, m.in. nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, choroby nerek. W grupie podwyższonego ryzyka są też osoby nadużywające tytoniu czy alkoholu, ludzie z nadwagą oraz ci, którzy mają mało ruchu. No i znacznie częściej na choroby serca i układu krążenia zapadają panowie.

Czyli kobiety mają silniejsze serca?

Tak, dzięki ochronie hormonalnej. U kobiet ryzyko zachorowań na choroby sercowo-naczyniowe odsunięte jest średnio o 10 lat względem panów.

Potocznie mówi się, że serce to siedlisko emocji. Czy to, co czujemy, ma wpływ na stan naszego serca?

Ależ oczywiście. Stres czy depresja mają ogromny wpływ na serce i układ krążenia. Dlatego bardzo istotne są czynniki socjalne: niska płaca, ciężka fizyczna praca, zła atmosfera w domu – to wszystko przekłada się na nasze samopoczucie i nie pozostaje obojętne wobec serca.

Kiedy powinniśmy się zaniepokoić stanem naszego serca czy ciśnienia i skonsultować się z lekarzem?

Ryzyko chorób serca i sercowo-naczyniowych rośnie z wiekiem. Jednak już młodsze osoby, które szybko się męczą, miewają duszności, kołatania, czują ucisk w klatce piersiowej, powinny koniecznie skonsultować się z lekarzem, najpierw podstawowej opieki zdrowotnej, i zrobić podstawowe badania, m.in. poziomu glukozy czy cholesterolu, szczególnie jego frakcji lipidowych.

Można skutecznie zapobiegać chorobom serca?

Trzeba po prostu dbać o siebie. Tak jak mówiłem: ograniczyć używki, jeść zdrowo, ograniczyć tłuszcze, zwłaszcza nienasycone tłuszcze trans, wprowadzić do diety ryby, dużo owoców i warzyw. Bardzo ważny dla serca jest ruch, oczywiście też rozsądny. Do dużego wysiłku fizycznego serce trzeba wytrenować. Nie polecam wstania z fotela po 40 latach lenistwa, by przebiec maraton. To może być dla serca zabójcze. Dla jego dobrej pracy zaleca się systematyczny ruch pięć razy w tygodniu. Na umiarkowany wysiłek powinniśmy przeznaczyć przynajmniej około 150 minut tygodniowo, a na intensywny – 75 minut.

Jakie są najpowszechniejsze choroby serca i układu sercowo-naczyniowego?

Najczęściej występuje oczywiście nadciśnienie tętnicze. Szacuje się, że ma je około 11 milionów Polaków, z czego tylko 30 procent jest prawidłowo leczonych. Inne powszechne choroby to miażdżyca, choroby wieńcowe, no i ich powikłania – czyli zawały i udary serca. W większości przypadków ich odpowiednie leczenie daje świetne rezultaty.